Εμβολιασμοί, δημόσια Υγεία και «μοντέρνος» ανορθολογισμός.

Σημ. Παρακάτω ένα άρθρο για το επίκαιρο ζήτημα των εμβολιασμών. Το αναρτούμε, γιατί κατά την άποψή μας θέτει και ζητήματα που δεν συναντάμε συχνά στα "επιστημονικά" άρθρα. Αξίζει να διαβαστεί λοιπόν, γιατί πέρα από την επιστημονική αλήθεια και εγκυρότητα, καταδεικνύει και τις κοινωνικές πλευρές, όπως τη φτώχεια, την κακή κατάσταση των νοσοκομείων, την πολιτική αποκλεισμού από την παροχή περίθαλψης που επίσης σχετίζεται με το εμβολιαστικό ζήτημα, που εντέλει είναι (και αυτό) κοινωνικό ζήτημα. 

 

Δεν υποκύπτουμε στον «μοντέρνο» ανορθολογισμό, υπερασπιζόμαστε τις επιστημονικές κατακτήσεις.

της Όλγας Κοσμοποΰλου

(Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος ΓΝ Νίκαιας-εκπρ/πος των γιατρών στο συμβ. διοίκησης του νοσ/μειου)

Η ευλογιά ήταν ένα συχνό λοιμώδες νόσημα που σκότωνε το 30% όσων ασθενούσαν και άφηνε τους υπόλοιπους με χρόνιες παραμορφώσεις αλλά και πιο σοβαρές υπολειμματικές βλάβες, όπως η τύφλωση. Το τελευταίο περιστατικό ευλογιάς διαγνώστηκε τον Οκτώβριο του 1977· Η παγκόσμια εκρίζωση της φοβερής αυτής αρρώστιας επιτεύχθηκε με τη γενίκευση της «βαξίνας», του πρώτου πετυχημένου εμβολιασμού.
Ακολούθησε η εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Δυστυχώς, για οικονομικούς πια λόγους, δεν μπορούμε ακόμη να μιλήσουμε για εκρίζωση της πολιομυελίτιδας σε παγκόσμιο επίπεδο.
 Εμβολιασμός σημαίνει εισαγωγή στον οργανισμό τμημάτων ενός μικρο¬οργανισμού (αντιγόνων), φυσικών ή κατασκευασμένων, που προκαλούν την παραγωγή από το ανοσοποιητικό σύστημα αντισωμάτων, ικανών να προστατεύσουν από τη νόσηση και την ασθένεια.
Η αποφυγή της νόσησης συνεπάγεται την αποφυγή των επιπλοκών της ασθένειας (ναι, οι «συνήθεις» παιδικές ασθένειες μπορεί να έχουν σοβαρότατες επιπλοκές) αλλά και του θανάτου (ναι, μπορεί ένα παιδί να πεθάνει από ιλαρά, μόνο το 2018 πέθαναν δύο στη χώρα μας).
Το αποτελεσματικότατο εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β εξαλείφει την ενδοοικογενειακή μετάδοση, αλλά και πραγματικά προστατεύει από τη νόσο που οδηγούσε παλιότερα σε κίρρωση του ήπατος και ηπατοκυτταρικό καρκίνο τη μεγάλη πλειοψηφία των πασχόντων.
Το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα σημαδεύτηκε από την ανάπτυξη πολυάριθμων πετυχημένων εμβολίων αλλά και εμβολιαστικών προγραμμάτων. Η νοσηρότητα, οι θάνατοι και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις από τα κοινά λοιμώδη νοσήματα της παιδικής ηλικίας, όπως η πολιομυελίτιδα, η ιλαρά, ο τέτανος, ο κοκκύτης, η παρωτίτιδα, μειώθηκαν σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εκτιμάται σήμερα ότι οι εμβολιασμοί των παιδιών ευθύνονται για την αποφυγή 2,5 εκατομμυρίων θανάτων το χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, και ενώ υπάρχει ήδη ένα αρκετά εξελιγμένο και ελεγμένο όσον αφορά τις ανεπιθύμητες ενέργειες οπλοστάσιο για την πρόληψη των ασθενειών της παιδικής ηλικίας, αναπτύχθηκαν και συνεχίζουν να αναπτύσσονται και άλλα.
Το συκοφαντημένο εμβόλιο κατά των ιών HPV για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της νόσου στον εμβολιασμένο πληθυσμό, το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα μειώνει σημαντικά την επίπτωση της βασανιστικής αυτής κατάστασης στις ηλικίες 60 έως 70 ετών κλπ. Το παράδοξο είναι ότι έχει αναπτυχθεί τεράστια παραφιλολογία σχετικά με τις «παρενέργειες» του εμβολίου κατά των HPV και όχι ένα κίνημα που να απαιτεί τον δωρεάν εμβολιασμό και των αγοριών, εφόσον το επιθυμούν — είναι γνωστό ότι οι ίδιοι ιοί ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου του πρωκτού σε άντρες.

ΤΟ "ΑΝΤΙΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ"

Ενόσω αναπτύσσονταν εμβόλια και εμβολιαστικά προγράμματα, ήδη από τον 19° αιώνα, εμφανίστηκε το λεγόμενο αντιεμβολιαστικό «κίνημα» που με διάφορες μορφές υπάρχει ως τις μέρες μας. Το 1850 στις ΗΠΑ υπήρχε το επιχείρημα ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός παραβιάζει τις ατομικές ελευθερίες. Εκατό χρόνια μετά, στην ίδια χώρα, μια ελαττωματική παρτίδα εμβολίου κατά της πολιομυελίτιδας προκάλεσε νοσήσεις και δικαιολογημένες αντιδράσεις και αποσύρθηκε.

Ο ΜΥΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΕΜΒΟΛΙΟ 

Το 1998, ένας περιώνυμος Άγγλος χειρουργός περιέγραψε, με ψεύτικα στοιχεία -εξού και του αφαιρέθηκε η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος- τη σχέση ανάμεσα στο τριπλό εμβόλιο Ιλαράς-Ερυθράς-Παρωτίτιδας και τον αυτισμό. 

Παρά το ότι η εν λόγω θεωρία καταρρίφθηκε και έμεινε στα χρονικά ως κλασσική περίπτωση ιατρικής απάτης, η σχετική δοξασία καλά κρατεί. Αυτές οι ανορθολογικές επιστημονικοφανείς θεωρίες δεν είναι αθώες, καθώς πίσω τους κρύβεται ένα ολόκληρο σύστημα που κερδοφορεί, ποντάροντας στον ανορθολογισμό και την άγνοια. Δεν είναι τυχαίο ότι, παρά το γεγονός ότι από το 2001 έχει σταματήσει η προσθήκη θιμεροζάλης στη μεγάλη πλειονότητα των εμβολίων, ώστε να καταρριφθεί το επιχείρημα ότι τα εμβόλια προκαλούν δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα, η «πληροφορία» περί θιμεροζάλης κυκλοφορεί ακόμη με αναφορά σε όλα τα εμβόλια. 

Η πρόσφατη όμως αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς στη χώρα μας ανέδειξε το κράτος ως τον κυρίαρχο αντιεμβολιαστή. Η μεγάλη πλειοψηφία των περιστατικών δεν αφορούσε τα παιδιά γραφικών αντιεμβολιαστών, αφορούσε ανεμβολίαστα παιδιά κοινωνικά αποκλεισμένων (με ελλιπή πρόσβαση στο σύστημα υγείας) ομάδων, όπως οι Ρομά και νέοι ενήλικες που δεν θα μπορούσαν να έχουν γνώση ότι ήταν ανεπαρκώς εμβολιασμένοι/ες, εφόσον ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού ως ολοκληρωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης είναι ανύπαρκτος στη χώρα. Το ίδιο ισχύει και για τους παιδιάτρους. Δεν είναι τυχαίο ότι της αύξησης των κρουσμάτων είχαν προηγηθεί τα χρόνια της σκληρής μνημονιακής λιτότητας. Όλοι οι μαχόμενοι υγειονομικοί έχουμε δεχθεί το ερώτημα: «που μπορώ να εμβολιάσω δωρεάν τα παιδιά μου; Δεν έχω λεφτά για παιδίατρο». 

Δεν θα μπορούσε να γίνει λόγος για τα εμβόλια, χωρίς αναφορά στο εποχιακό εμβόλιο της γρίπης. Είναι κοινώς αποδεκτό στην επιστημονική κοινότητα ότι πρέπει να εμβολιάζονται τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου (άνω των 5°, καρδιοπαθείς, πνευμονοπαθείς, παχύσαρκοι/ες, έγκυες γυναίκες, παιδιά κάτω των 5 ετών, ανοσοκατασταλμένοι όλων των κατηγοριών), καθώς επίσης οι υγειονομικοί και οι εκπαιδευτικοί, ώστε να κινδυνεύουν λιγότερο να αρρωστήσουν και να μπορούν να εργάζονται, εάν προκύψει επιδημία. 

Αντίστοιχες είναι οι ενδείξεις για τον εμβολιασμό κατά του πνευμονόκοκκου, του συχνότερου αιτίου πνευμονίας, συχνά θανατηφόρας. Αν μπορεί να κατηγορηθεί για κάτι το εμβόλιο της γρίπης, είναι ότι δεν «θωρακίζει» ιοο%. Άρα, δεν αρκεί για να προστατευτούμε. Έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος ζωής (καλή και υγιεινή διατροφή, πολλά υγρά, αποφυγή καπνίσματος, άσκηση, στέγαση και θέρμανση), αλλά και η κατάσταση του συστήματος περίθαλψης που θα υποδεχτεί τον πάσχοντα εφόσον χρειαστεί. Ξεκινώντας από την ύπαρξη πρωτοβάθμιας περίθαλψης, όπως ο οικογενειακός γιατρός με δωρεάν πρόσβαση, η κατάσταση των θαλάμων των νοσοκομείων, η παρουσία επαρκούς έμψυχου δυναμικού (γιατρών, νοσηλευτριών/ών) και καταλήγοντας στην ανάπτυξη επαρκών κλινών ΜΕΘ, όσων έχουμε ανάγκη. 

Χωρίς όλα τα παραπάνω, ο πληθυσμός δεν μπορεί να θεωρηθεί «θωρακισμένος». Θα μπορούσε να προκύψει ένα συμπέρασμα; Αν ναι, μάλλον θα ήταν πως δεν υποκύπτουμε στον «μοντέρνο» ανορθολογισμό. Υπερασπιζόμαστε τα επιστημονικά κεκτημένα και απαιτούμε την πρόσβαση όλων σε αυτά. Απαιτούμε τη γενίκευση των απαραίτητων εμβολιασμών για όλον τον πληθυσμό της χώρας. Απαιτούμε δημόσιο και δωρεάν σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης! 

Από το "ΠΡΙΝ" 01-12-2019