Ψέματα και Αλήθειες για το Δημόσιο Σύστημα Ασφάλισης- μικρός οδηγός.

Τα δικαιώματα των άνεργων ανασφάλιστων ασθενών, κατέγραψε η μικρή νεοσυσταθείσα ομάδα εθελοντών του Μητροπολιτικού Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού «για τα δικαιώματα των άνεργων ανασφάλιστων ασθενών», κάτι που θα έπρεπε να είχαν κάνει τα Υπουργεία Υγείας και Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η λίστα αυτή, πραγματικά χρήσιμη, αποσαφηνίζει το τι πραγματικά δικαιούνται και τι όχι οι πολίτες σε ότι αφορά την ασφάλισή τους.

ΨΕΜΑ: Άμα είσαι άνεργος είσαι και ανασφάλιστος.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Οι νέοι από 18-29 ετών με κάρτα ανεργίας σε ισχύ μπορούν να έχουν βιβλιάριο ασθενείας του ΙΚΑ με εξάμηνη ανανέωση μέχρι τα 29 έτη. Οι μακροχρόνια άνεργοι (12 μήνες ανεργίας) άνω των 55 ετών με 3.000 ένσημα από οποιοδήποτε φορέα μπορούν να έχουν βιβλιάριο ασθενείας από το ΙΚΑ με ετήσια ανανέωση.

ΨΕΜΑ: Όλοι οι Έλληνες πολίτες άνω των 67 ετών έχουν σύνταξη υπερηλίκων.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Δικαίωμα σύνταξης υπερηλίκων έχουν όσοι δεν παίρνουν άλλη σύνταξη, έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους, μένουν μόνιμα στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια και το ατομικό και οικογενειακό ετήσιο εισόδημά τους δεν ξεπερνά τα 4.320 €  και 8.640 € αντίστοιχα.

ΨΕΜΑ: Το πιστοποιητικό οικονομικής αδυναμίας εκδίδεται από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων όταν το ζητήσει ο ίδιος ο πολίτης.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Το πιστοποιητικό οικονομικής αδυναμίας εκδίδεται από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων μόνο μετά από αίτημα μιας Δημόσιας Υπηρεσίας  προκειμένου κάποιος να τύχει ευεργετικές προβλέψεις για οικονομικά αδύνατους που αναφέρονται σε ισχύουσες διατάξεις ( νόμοι, υπουργικές αποφάσεις κλπ). Η πιστοποίηση οικονομικής αδυναμίας από την Κοινωνική Υπηρεσία γίνεται με τον έλεγχο του εκκαθαριστικού εφορίας. Δύναται να διεξαχθεί  και επί τόπου κοινωνική έρευνα.

ΨΕΜΑ: Το βιβλιάριο ανασφάλιστου είναι διαφορετικό από το βιβλιάριο πρόνοιας ή απόρου.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Το βιβλιάριο ανασφαλίστου είναι το ίδιο με το βιβλιάριο Πρόνοιας ή απόρου.

ΨΕΜΑ: Το βιβλιάριο ανασφαλίστου μπορούν να το βγάλουν όλοι οι ανασφάλιστοι πολίτες.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Βιβλιάριο ανασφαλίστου μπορούν να βγάλουν οι Έλληνες πολίτες ή ελληνικής καταγωγής (ομογενείς) οι οποίοι διαμένουν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα, είναι ανασφάλιστοι και οικονομικά αδύνατοι, οι  Αλλοδαποί με άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (υγείας), οι αναγνωρισμένοι πολιτικοί πρόσφυγες , οι αλλοδαποί οι οποίοι έχουν υποβάλει αίτηση για αναγνώριση προσφυγικής ιδιότητας και η οποία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης από το Υπουργείο Δημόσιας  Τάξης.
Επίσης ειδικές κατηγορίες όπως
α. Παιδιά που διαμένουν σε Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας των Πε.Σ.Υ.Π. ή άλλα ιδρύματα Ν.Π.Δ.Δ ή Ν.Π.Ι.Δ.,
β. Αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και τα προστατευόμενα μέλη των οικογενειών τους.,
γ. Μοναχοί και λαϊκοί της Ιεράς Μονής Σινά και Έλληνες κληρικοί των Πατριαρχείων,
δ. Ανασφάλιστες άγαμες επίτοκες και μητέρες ως και τα παιδιά αυτών,
ε. Παιδιά που τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες.
στ ε. Άτομα που φιλοξενούνται στις θεραπευτικές κοινότητες για απεξάρτηση, ΟΚΑΝΑ, Νόστος ή παρακολουθούνται ως εξωτερικοί ασθενείς.

Το οικογενειακό ετήσιο εισόδημα τους δεν ξεπερνά τα 6.000 ΕΥΡΩ, προσαυξανόμενο κατά 30% για τη σύζυγο και κατά 20% για κάθε ανήλικο ή προστατευόμενο παιδί με την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτό το εισόδημα δεν προέρχεται από επαγγελματική δραστηριότητα τέτοια που να του παρέχει την δυνατότητα ασφάλισης. Το καθορισθέν αυτό εισόδημα, αυξάνεται κατά 50% στις περιπτώσεις ατόμων με αναπηρία 67% και άνω. Εκδίδεται από τους Δήμους ή στην περίπτωση που ο Δήμος δεν έχει αναλάβει αυτήν την υποχρέωση, από το Δήμο που τους εξυπηρετεί. Ισχύει για 1 έτος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις έκτακτων εισαγωγών για νοσηλεία, είναι δυνατή η έκδοση βιβλιαρίου με αναδρομική ισχύ.

ΨΕΜΑ: Το πιστοποιητικό κοινωνικής προστασίας είναι το ίδιο με το Βιβλιάριο Ανασφάλιστου.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Το πιστοποιητικό κοινωνικής προστασίας δεν είναι το ίδιο με το βιβλιάριο ανασφαλίστου και εκδίδεται μόνο στην περίπτωση που υπάρχει αποδεδειγμένο πρόβλημα υγείας και για πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες όπως

α. Ομογενείς που διαθέτουν βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών για απόκτηση ειδικού δελτίου ταυτότητας ομογενούς ή απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας.
β. Αλλοδαποί με άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (υγείας)
 γ. Οι υπήκοοι των Κρατών Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη
δ. Αλλογενείς σύζυγοι Ελλήνων ή ομογενών ή Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και τα τέκνα.

ΨΕΜΑ: Ο φοιτητής όταν δεν εργάζεται είναι ανασφάλιστος.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Υγειονομική περίθαλψη, ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή δικαιούνται οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές των Δημόσιων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ημεδαποί, ομογενείς και αλλοδαποί για διάστημα ίσο προς τα έτη φοίτησης που προβλέπεται ως ελάχιστη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών ενός Τμήματος προσαυξανόμενο κατά το ήμισυ. Για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές των ΑΕΙ δια διάστημα ίσο προς τα έτη φοίτησης προσαυξανόμενο κατά το ήμισυ.

ΨΕΜΑ: Δεν χρειάζεται κανένα δικαιολογητικό για να βγάλεις κάρτα ανεργίας.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Για την έκδοση κάρτα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ απαιτούνται τα εξής δικαιολογητικά:
1) Το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα φορολογίας εισοδήματος, ή ελλείψει αυτού, αντίγραφο κατατεθειμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος – Ε1.
2) Λογαριασμό ΔΕΚΟ ή εταιρείας σταθερής τηλεφωνίας, ή αντίγραφο συμφωνητικού μίσθωσης κατοικίας, κατατεθειμένου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
3) Παραστατικό ταυτοπροσωπίας σε ισχύ (Δελτίο ταυτότητας, Διαβατήριο κ.λ.π.)
4) Επίσημο έγγραφο από το οποίο θα προκύπτει ο ΑΜΚΑ
5)Άδεια διαμονής ή εργασίας προκειμένου περί ανέργων πολιτών υπηκόων τρίτων χωρών.

ΨΕΜΑ: Οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ δεν υποχρεούνται σε ασφαλιστικές εισφορές.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Ο ΟΓΑ παρέχει ιατροφαρμακευτική και Νοσοκομειακή Περίθαλψη στους άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένους στον ΟΓΑ. Οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ πληρώνουν εισφορές στον ΟΓΑ ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης και την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία ανήκουν.

ΨΕΜΑ: Το Εισιτήριο Ελεύθερης Πρόσβασης (health voucher) μπορούν να το έχουν όλοι οι πολίτες και να έχουν απεριόριστη δωρεάν  πρόσβαση στο Δημόσιο σύστημα υγείας.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Με αίτηση τους στο ΚΕΠ μπορούν να εκδώσουν  Εισιτήριο Ελεύθερης Πρόσβασης (health voucher) αυτοί που πληρούν σωρευτικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:
1. Ήταν κάποτε ασφαλισμένοι είτε άμεσα είτε έμμεσα σε κάποιο ασφαλιστικό φορέα του ΕΟΠΥΥ,
2. Το ατομικό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ και τα 25.000 ευρώ οικογενειακό.
3. Έχουν την Ελληνική Υπηκοότητα ή την υπηκοότητα άλλου κράτους-μέλους της ΕΕ ή είναι ομογενείς ή υπήκοοι τρίτων χωρών που έχουν δικαίωμα διαμονής στη χώρα και είναι νόμιμοι κάτοικοι αυτής.

Το Εισιτήριο Ελεύθερης Πρόσβασης (ΕΕΠ) παρέχει υπηρεσίες ιατρικής εξέτασης με επισκέψεις σε συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ ιατρό ή μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του ΕΣΥ (Κέντρα Υγείας ή Νοσοκομεία) και πραγματοποίηση διαγνωστικών εξετάσεων, από συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ διαγνωστικά κέντρα, Ιατρεία ΕΟΠΥΥ ή μονάδες υγείας του ΕΣΥ (Κέντρα Υγείας ή Νοσοκομεία). Διαρκεί 8 μήνες και οι συνολικές επισκέψεις είναι τρείς (3).

Για τις έγκυες εκτός των παραπάνω δίνεται η δυνατότητα παραπομπής με αξιολόγηση από τον ιατρό για πραγματοποίηση βασικού πακέτου εξετάσεων ελέγχου κύησης, σύμφωνα με το τρίμηνο κύησης που διανύει η έγκυος, και καθ” όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πραγματοποίηση διαγνωστικών εξετάσεων, από συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ διαγνωστικά κέντρα, Ιατρεία ΕΟΠΥΥ ή μονάδες υγείας του ΕΣΥ και  Αξιολόγηση /διάγνωση, οδηγίες ιατρού, και ό,τι περιλαμβάνεται ως παροχή υπηρεσίας προς την έγκυο σύμφωνα με την επιστήμη και την ιατρική ένδειξη κατά την επίσκεψη για έλεγχο-παρακολούθηση κύησης. Διαρκεί 9 μήνες και για 7 επισκέψεις  αν η έγκυος  είναι στο πρώτο μήνα, 6 μήνες και 5 επισκέψεις αν η έγκυος είναι μετά το 3ο μήνα και 3 μήνες και 3 επισκέψεις αν η έγκυος είναι μετά τον 6ο μήνα.

ΨΕΜΑ: Όλοι οι ανασφάλιστοι μπορούν να κάνουν αυτασφάλιση  ( προαιρετική ασφάλιση).
ΑΛΗΘΕΙΑ: Για «Παλαιό» ασφαλισμένο  του ΙΚΑ, προ της 1/1/93. Πρέπει
α) Να μην εργάζεται,
 β) Να έχει συμπληρώσει500 ημέρες ασφάλισης μέσα στην αμέσως προηγούμενη πενταετία πριν την διακοπή της ασφάλισής του στο ΙΚΑ, οπότε η αίτηση πρέπει να υποβληθεί μέσα σε 12 μήνες από την τελευταία ημέρα ασφάλισης ή 3.000 ημέρες ασφάλισης, οπότε η αίτηση μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε.
Για τον «Νέο» ασφαλισμένο του ΙΚΑ, μετά την 1/1/93 πρέπει να έχει πραγματοποιήσει στην υποχρεωτική ασφάλιση 1500 ημέρες τουλάχιστον, από τις οποίες 300 εντός της τελευταίας 5ετίας πριν από την υποβολή της αίτησης η οποία πρέπει να γίνει μέσα σε 12 μήνες από την τελευταία ημέρα ασφάλισης. Οι εισφορές  διαμορφώνονται με βάση τον μέσο όρο του μισθού του τελευταίου έτους πριν από την διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης (αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων).  Για τους ασφαλισμένους του Ο.Α.Ε.Ε. από 1/1/93 για να κάνουν αυτασφάλιση πρέπει να έχουν κάνει διακοπή της δραστηριότητάς τους στο ΟΑΕΕ.

ΨΕΜΑ: Όλοι οι μετανάστες έχουν ροζ κάρτα.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η ροζ κάρτα είναι μια κάρτα που κανονικά λέγεται δελτίο αιτήσαντος ασύλου. Όταν υποβάλει κάποιος αίτηση για άσυλο, η αρμόδια Αρχή παραλαβής πρέπει να του δώσει ένα ειδικό ατομικό δελτίο (δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού), το οποίο θα έχει τη φωτογραφία του και του επιτρέπει την παραμονή του στην Ελλάδα. Με αυτή τη κάρτα έχει δωρεάν ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη στις υπηρεσίες του ΕΣΥ.

ΨΕΜΑ: Άμα δεν έχεις εισόδημα δεν χρειάζεται να κάνεις φορολογική δήλωση.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Είναι υποχρεωτική η υποβολή ηλεκτρονικής φορολογικής δήλωσης ακόμη και αν το εισόδημα είναι μηδενικό.